Böbrekler vücudun tuz ve su dengesinde kilit rol oynamaktadır. Kandaki zararlı maddeleri filtre ederek, idrar şeklinde vücuttan atar. Böbrek taşı ise idrar yollarında mineral tuzlarının çökerek birikmesi sonucu oluşur.
Taş, genellikle böbreklerde oluşmakla birlikte mesanede de oluşabilmektedir. Genetik yatkınlık, beslenme ve coğrafi özellikler de taş oluşum nedenlerindendir. Ülkemizde, Doğu Anadolu ve Ege Bölgesinde diğer bölgelere nazaran daha fazla taş hastalığı görülmektedir. Taş düşürme sıklığı çok önemlidir. 10 yıl içinde sadece bir kez küçük bir taş düşüren hastada ayrıntılı bir analize pek gerek yoktur. Ancak özellikle sık aralıklarla taş düşüren veya taş oluşturan hastalarda ayrıntılı analiz yapılması gereklidir. Bu analizlerde taş oluşumuna yol açan ve düzeltilebilecek nedenler araştırılmaktadır. Örneğin bağırsaktan kalsiyum emilimi fazla ise buna göre diyet verilmelidir. Böbrekten kalsiyum atılımı fazla ise diyette kısıtlamaya gerek yoktur. Her iki durumda da kalsiyum taşı olmasına rağmen birine diyet kısıtlaması diğerine ise böbreğe etkili idrar söktürücü ilaç kullanılmaktadır. İdrarın PH’ının değiştirilmesi bile taşların önlenmesinde ve eritilmesinde etkilidir. Diyet uygulamasında ise dengeli beslenme, bol miktarda sıvı tüketimi, kırmızı et, tuz ve un kısıtlanması önemlidir. Ayrıca eşlik eden metabolik hastalıkların (diyabet, yüksek tansiyon) kontrol altına alınması, taş oluşum riskini azaltmaktadır.
Böbrek Taşı Olanlar Bol Bol Su İçmeli
Taş oluşumunu engellemek için günde en az 2.5 litre idrar çıkaracak şekilde su tüketilmesi gerekmektedir. Bazı hastaların inancının aksine, bira içmenin taş hastalığını önlediği ve taş düşürmeyi kolaylaştırdığına dair hiçbir bilimsel veri yoktur. En doğrusu taşı olan hastaların bira içmek yerine bol su içmeleridir.
Böbrek Taşı Belirtileri
Ağrı böbrek taşının en sık rastlanan belirtisidir. Bu ağrı çoğu zaman çok şiddetli olup, hastalar tarafından yaşadıkları en şiddetli ağrı olarak tanımlanmaktadır. Ayrıca ağrı ile beraber bulantı, kusma eğer taşla beraber enfeksiyon da oluşmuşsa yüksek ateş, idrar yanması görülebilmektedir. Teknolojideki gelişmelere paralel olarak lazer ve cihaz teknolojisindeki gelişmeler, böbrek ve üreter taşlarının tedavisinde çığır açmıştır. İnce uzun kıvrılabilen endoskopik cihazlar ile idrar kanalından üretere, üreterden de böbrek içine girilerek taşlar lazer ile kum haline getirilmektedir. Bu tedavi Fleksible URS (Böbrek ve Üreterde Lazer ile Endoskopik Taş kırma) olarak adlandırılmaktadır. Uygun teknoloji ve en önemlisi cerrahın deneyimi ve tecrübesi ile çok büyük taşlar bile bu yöntemle tamamen tedavi edilmektedir. Ayrıca çok büyük taşlarda yine kapalı olarak yapılan perkütan nefrolitotomi tekniği ile böbreğe kapalı olarak girilip taşlar tamamen temizlenmektedir. Hastalar tedavi sonrası aynı gün veya bir gün sonra taburcu edilmektedir.
Biranın böbrek taşı düşürmeyi kolaylaştırdığı doğru değil. Bunun yerine günde 2,5 litre idrara çıkacak kadar su tüketilmelidir.