Elektroensefalografi (EEG)
Elektroensefalografi EEG Nedir?
Elektroensefalografi tanımın kısaltması EEG’dir. Bu işlem insan beyninin elektriksel etkinliklerinin değerlendirilmesi amacı ile yapılır. Beyin dokularında bulunan sinir hücrelerin ile alakalı elektriksel sinyaller kafada bulunan saç kaplı deriye iletilmektedir. İletilen bu sinyaller kafa bölgesine yerleştirilecek olan elektrotlar yardımı ile bilgisayara aktarılır. İletilen tüm sinyaller alanında eğitim almış ve tecrübeli olan Nöroloji uzmanı hekimleri tarafından detaylı bir şekilde değerlendirilir. Elektroensefalografi sıklıklar aşağıdaki durumlarda gerçekleştirilir.
-
Santral sinir sisteminde meydana gelen iltihap
-
Beyin ölümü
-
Koma
-
Uyku bozuklukları
-
Psikiyatrik hastaların bazılarında
-
Bunama
-
Dikkat bozukluğu
-
Unutkanlık
-
Algı sorunları
-
Bilinç bozuklukları
-
Epilepsi yani sara hastalarında
EEG çekimi esnasında beyin elektrik dalgaları gerekli şekilde kayıt altına alınır. Vücuda kesinlikle elektrik verilmesi yapılmaz. EEG çekimi yaptıracak olan kişilerin;
-
Baş bölgesinin temiz olması, saçında sprey ya da jöle tarzında maddelerin kesinlikle bulunmaması gerekmektedir.
-
Hızma ya da küpe tarzında bulunan metal takıların mutlaka çıkartılması gerekir.
-
Yoğun bir şekilde yüz bölgesinde makyajın ya da kremin olmaması gerekir. Çekim öncesinde mutlaka silinmelidir.
-
Çekimin yapılacağı gün hastanın tok olması gerekir.
-
Hasta kişilerin üstlerinde rahat kıyafetler olması, sıkmayan ve terletmeyen özellikte olması gerekir.
-
Uzman tarafından uykusuzluk ya da uyku elektroensefalografi çekimi istenmişse hastanın bir gece öncesinde uykusuz kalması gerekir. Bu konuda zaten detaylı bilgilere hastalara verilir.
-
Uzman hekime devamlı olarak kullanılan ilaçlar ile alakalı olarak kişilerin detaylı bilgi vermesi gerekir.
Nasıl yapılır?
Elektroensefalografi işlemleri EG konusunda eğitim alan EEG teknisyenleri tarafında uygulanır. Teknisyen tarafından yapılacak olan uygulamalarda kafa bölgesinde bulunan saçlı derinin üstüne EEG çekiminde kullanılan elektrotların yerleştirileceği bölge belirlemesi yapılır. Bu belirlemeden sonra 20 ila 25 kadar metal elektrotların yerleştirilmesi yapılır. Bunların kayıt alabilmesi ve uygulama esnasında sabit şekilde düşmeden kalabilmesi için hastaların saçlı derisinde sabitleme yapılır. Bu sabitleme pasta ismi verilen özel bir madde ile yapılmaktadır. Pasta isimli madde banyoda kısa sürede saçtan temizlenebilir. Çekimlerin gözler kapalı ve rahat bir şekilde yapılması çok önemlidir. Hastanın durumuna göre uzanarak ya da oturarak çekimler yapılabilir. Bu uygulama ile normal zamanda gözlemlenmeyen beyin dalgaları gözlemlenir. Uygulama esnasında aşağıda bulunan detaylarda yapılır.
Göz açıp kapama işlemi; görsel uyarılar yardımı ile beyin elektriksel aktivitelerinde meydana gelen değişiklikleri görmek adına yapılır.
Işık uyarı (fotik stimülasyon): 1 saniyede 1 ila 30 kez tekrarlaması flaş uyarısı ile yapılır. Bu sayede beyin dalgalarındaki değişimler izlenir.
Hızlı ve derin nefes alıp verme; var olan EEG laboratuvarlarında kullanılan bir uygulamadır. Hasta aç karnına olduğunda hiperventilasyon uygulanırsa değişik bulgular saptanır. Bundan kaynaklı olarak tok karnına yapılması gerekir. Bu uygulama çocuklarda ve erişkin kişilerde yapılabilir.
Aksi bir durum olmadıkça erişkin kişilerde EEG süresi 20 ila 30 dakika arasında değişir. Uyku esnasında yapılan çocuk ve yetişkinlerde farklı süre zarflarında tamamlanır. Çekime başlamadan elektrotların düzenli bir şekilde yerleştirilmesi 15 dakika kadar sürer. Çekime gelecek olan kişilerin 1 saati gözden çıkarması gerekir.
Sonuçları
Teknisyenler tarafından çekilen elektroensefalografi nöroloji uzmanı tarafından detaylı şekilde incelenir ve yine detaylı şekilde rapor hazırlanır. Sonuçlar kişiden kişiye göre değişir.