Elektromiyografi (EMG)

Elektromiyografi (EMG)

---

Elektromiyografi (EMG)
Kaslar, onları kontrol eden sinirler, duyusal (his) ve otonom sinir liflerinin işlevlerini test eden bir tanı yöntemidir. Sinir iletim incelemelerinde sinirler düşük akım şiddetinde (1-100 mA) elektrik ile uyarılır, yüzeysel kayıt elektrotları ile cevaplar kaydedilir. İğne EMG’sinde kaslar özel olarak üretilmiş steril (arınık) EMG elektrotları aracılığıyla incelenir. EMG incelemesi, duyusal, otonom ve motor sinir lifleri, sinir-kas bileşkesi ve kas işlevleri bozukluklarının tanısında yardımcı bir yöntemdir.

Genellikle cildinde uyuşma, karıncalanma, yanma; kol ve bacaklarında kuvvet kaybı, erime, kramp ve seğirmeler; boyun ve bel ağrısı, yürüme bozukluğu, çabuk yorulma gibi yakınması olan hastalarda tanıya yardımcı bir inceleme olarak doktor tarafından istenir.

Laboratuvarımızda yapılan incelemeler:

1. Sinir iletim çalışmaları ve iğne EMG’si
2. Tek lif iğne EMG’si
3. Ardışık sinir uyarım testi
4. Kantitatif iğne EMG’si
5. Anal sfinkter EMG’si
6. Otonom testler: Sempatik deri yanıtları, R-R interval değişkenliği

İnceleme bu konuda eğitim almış deneyimli nöroloji veya klinik nörofizyoloji uzmanı hekim tarafından yapılır. Sinir iletim çalışmalarında teknisyen yardımcı olabilir; ama iğne EMG’si yalnızca hekim tarafından uygulanır. İnceleme biraz rahatsızlık verebilir, iğne batma yerinde kanama, morarma olabilir. Ciddi bir yan etkisi yoktur. Hastanın inceleme sırasında bol kıyafetler ile laboratuvara gelmesi, karnının tok olması, cildinin temiz ve sıcak olması gereklidir. İnceleme yapılan testlere göre 20 dakika ile 1 saat arasında sürebilmektedir.

Uyandırılmış potansiyeller (up)
Beynin görsel, işitsel ve dokunsal uyaranlara karşı gösterdiği elektriksel aktivite değişimini gösterir. Bu incelemelerle görme, dokunma, ağrı-ısı ve işitme yollarının işlevleri test edilir. Genellikle multipl skleroz (MS) ve demiyelinizan hastalıklar, optik nörit, boyunda ve belde omurilik kanalı darlığı (servikal dar kanal, lomber dar kanal) gibi hastalıkların tanı ve takibinde doktor tarafından istenir. Hasta incelemeye gelirken saçlarının ve cildinin temiz (herhangi bir kozmetik madde sürülmemiş) olmasına; gözlük kullanıyorsa mutlaka yanında getirmeye ve bol kıyafetler giymeye dikkat etmelidir. Bu incelemeler sırasında hastanın başına, boynuna, beline ve dizine yüzeysel kayıt elektrotları yerleştirilir. Elektrotların iletkenliğini arttırmak amacıyla pasta denilen kremler kullanılır. Bunlar yıkamakla kolayca çıkar. Bu incelemelerin hasta için herhangi bir ciddi yan etkisi yoktur.

Vizüel uyandırılmış potansiyeller (VEP)
Gözün arkasında bulunan ağ tabakadan (Retina) beyindeki görme merkezine (oksipital kortekse) kadar görme yollarının iletim bozukluğunu göstermek için kullanılır. Görsel uyaran kaynağı olarak aralıklı parlayan ışık (flaş) ya da patern uyarıcılar kullanılır. Patern uyarıcı bozuklukları göstermede daha duyarlıdır. Patern VEP incelemesinde hata bir bilgisayar ekranına 1 metre uzağa oturtulur; ekranda siyah beyaz renkte bir dama tahtası şekli ve merkezde renkli (genellikle kırmızı) bir odak noktası bulunur. Hasta, sırayla sağ ve sol gözleri ile ekranın ortasındaki sabit duran odak noktasına bakar. Eğer uzak gözlüğü kullanıyorsa inceleme mutlaka gözlükler takılı iken yapılır. Saniyede 1-2 kez bu şeklin siyah kareleri beyaza, beyazları siyaha döner ve bu değişimlere beynin verdiği cevap hastanın başına yerleştirilen yüzeysel elektrotlardan kaydedilir. İnceleme ortalama 20 dakika sürer.

Somatosensoryal uyandırılmış potansiyeller (SEP)
Duyusal sinirlerin uyarılmasına karşı merkezi sinir sisteminin elektriksel aktivitesinde ortaya çıkan değişim kaydedilir. Bu inceleme ile karma sinirler (derin duyu yolları) ve cilt sinirleri (yüzeysel duyu yolları; dermatomal SEP) uyarılarak, çeşitli seviyelerden kayıt yapılır. Bu sayede periferik sinirlerden başlayıp omurilik içinde seyredip beynin duyu merkezine (parietal korteks) ulaşan duyu yollarının işlevleri test edilir. Bu işlem sırasında hasta sırtüstü yatar, sırayla sağ-sol el bileği, sağ-sol ayak bileğinden çok hafif şiddette elektriksel uyarı verilir. İnceleme ortalama 45-60 dakika sürer.

Beyin sapı işitsel uyandırılmış potansiyeller (BAEP): İşitme sinirinin ve beyin sapındaki işitme yollarının işlevlerini yansıtır. Kulaklara yerleştirilen kulaklıklar yoluyla, sırayla sağ ve sol kulağa 10 Hz “klik” sesi verilir. Bu sırada beynin verdiği cevap hastanın başına yerleştirilen yüzeysel elektrotlardan kaydedilir. İnceleme ortalama 30 dakika sürer.