İdrar Kaçırma

İdrar kaçırma nedir?

İdrar kaçırma her türlü kontrol edilemeyen ve istenmeyen idrar tutamama durumudur. Eğer bu durum düzenli olarak tekrarlarsa tıbbi bir sorun olarak kabul edilir. Kadınlar, erkeklere göre idrar kaçırma sorunlarından daha fazla şikâyetçi olurlar.
Birçok hasta doktorlarıyla idrar kaçırma durumunu konuşmaktan rahatsızlık duydukları için tedavisiz kalmaktadır.
İdrar kaçırma sıklıkla meydana geliyor veya hayat kalitesini etkiliyorsa doktora görünmek ve tıbbi tedavi önerileri almak oldukça önemlidir. Hastaların çoğunda idrar kaçırma farklı tedavi seçenekleri ile tedavi edilebilir. Bu tedavi seçenekleri; pelvik taban kaslarının kuvvetlendirilmesi, ilaç tedavileri veya cerrahi tedavilerdir. Doktorunuzla birlikte sizin için en iyi olan tedavi yöntemini konuşabilirsiniz.

İdrar kaçırmanın nedenleri
İdrar kaçırmanın en sık nedenleri:

• Hormon eksikliği
• Pelvik taban kaslarının zayıflığı
• Nörolojik hastalıklara bağlı idrar kaçırma
• İdrar yolu enfeksiyonu
• Prostat büyümesi

Yaygın risk faktörleri:

• Geçirilmiş pelvik ameliyatlar
• Geçirilmiş prostat ameliyatları
• Doğum
• Menopoz

İdrar kaçırma artmış yaşla birlikte daha fazla görülür hale gelir. Fakat yaşlanmanın normal bir süreci değildir.

İdrar kaçırmanın tipleri
Hastanın nasıl ve ne zaman idrar kaçırdığına bağlı olarak farklı tiplerde idrar kaçırma vardır. Bu idrar kaçırma tipi idrar yollarının hangi kısmının etkilendiğiyle ilişkilidir.

Stres tipi idrar kaçırma
Stres idrar kaçırma (SUI) aşağıdaki aktiviteler sırasında idrar kaçırma durumudur;

• Öksürme, hapşırma veya gülme
• Koşma veya sıçrama gibi egzersizler
• Alışveriş eşyaları gibi ağır yükleri kaldırma

Bu aktiviteler sırasında idrar torbası içindeki basınç artar ve idrar kaçırma oluşur. İdrar yolunuz veya idrar tutmayı sağlayan kaslarınız artmış mesane basıncına karşı koyamazlar ve idrar kaçırma meydana gelir.

Sıkışma tipi idrar kaçırma
Sıkışma tipi idrar kaçırma (UUI) erteleyemeyeceğiniz aniden sıkışma hissiyle birlikte meydana gelen idrar kaçırma durumudur. Mesane kası kasılır ve siz idrar kaçırmak istemediğiniz halde idrar kaçırırsınız.

Karışık tipte idrar kaçırma
Eğer hem sıkışma hem de stres idrar kaçırmadan şikâyetçiyseniz doktorunuz size karışık tipte idrar kaçırma tanısı koyabilir.

İdrar kaçırma durumunu üroloji uzmanınız ile konuşmak oldukça önemlidir. Tedavi edilmemiş idrar kaçırma durumu enfeksiyonlara, ciltte kızarıklıklara veya cinsel sorunları beraberinde getirebilir. Ayrıca depresyon, stres, kendine saygının zedelenmesi ve utanmaya neden olabilir. Bu sorunlar kendinizi toplumdan ayırmaya, iş ve sosyal hayatınızın bozulmasına yol açabilir.
Doktorunuz şikâyetlerinizin düzelmesi ve tümüyle iyileşmesi için size yardımcı olabilir. Doktorunuzun sizin hangi tip idrar kaçırmanızın olduğunu ve buna neyin sebep olduğunu bilmesi gerekecektir. Bu bilgileri doktorunuzun bilmesi ise size doğru tedaviyi önermesinde yardımcı olacaktır.
İdrar kaçırmanız hakkında konuşurken ve soru sorarken utanmamalısınız.
Doktorunuzla görüşmeden önce aklınızdaki soruları bir liste şeklinde hazırlamanız size yardımcı olacaktır.

İdrar kaçırmanın değerlendirilmesi ve tanısı

Doktorunuzun, idrar kaçırmanın hangi tipte olduğunu ve buna neyin neden olduğunu bulması gerekir. Bu en iyi tedaviyi bulmaya yardımcı olur. Durumunuzu daha iyi anlamak için doktorunuzun uygulayabileceği bazı testler şunlardır:

• Tam bir medikal öykü
• Fizik muayene
• Hasta sorgulamaları
• Mesane günlüğü
• İdrar testi
• İşeme sonrası kalan idrarın ölçümü
• Ped testi

Tanınızın herhangi bir nedenle tam olarak konulamadığı durumlarda doktorunuz ürodinamik değerlendirme, üroflovmetri testi, daha invazif ürodinamik test, sistoskopi veya görüntüleme önerebilir.

Tıbbi özgeçmiş
Doktorunuz, sizde hangi tip idrar kaçırma olduğunu anlamak için tıbbı özgeçmişinizi sorgulayacaktır. Tıbbi özgeçmişiniz kapsamında doktorunuz başka hangi rahatsızlıklarınızın olduğunu veya hangi ilaçları aldığınızı öğrenmek isteyecektir. Çünkü özgeçmişiniz ve aldığınız tedaviler idrar kaçırmanızla ilişkili olabilir, semptomlarınızı etkileyebilir.
Doktorunuz aşağıdaki soruları size yöneltebilir:

• Aldığınız ilaçlar
• Sigara içiyor musunuz?
• Ne zaman, ne kadar sıvı alıyorsunuz?
• Kahve ve alkol tüketiminiz ne kadar?
• Daha önceden ameliyat oldunuz mu?
• Dışkılama ile ilgili bir sorununuz var mı?
• Hiç gebe kaldınız mı?
• Menopoza girdiniz mi?

Doktorunuz idrar kaçırmanızın günlük hayat kalitenizi ne kadar etkilediğini sorabilir. Örneğin:

• Ne sıklıkta tuvalete gidersiniz?
• Ne sıklıkta idrar kaçırırsınız?
• Gülerken, öksürürken veya hapşırırken idrar kaçırır mısınız?
• Gece idrar yapmak için uyanır mısınız?
• Tuvaletiniz geldiği zaman tuvalete yetişmek için aceleyle mi gidersiniz?
• İdrar yaptıktan sonra idrar torbanızın boşalmadığını hisseder misiniz?

Doktorunuz sizin cinsel yaşantınızla ilgili ve tedavi almak isteyip istemediğinizle ilgili soru sorabilir.

Fizik muayene
Doktorunuz mesanenizin büyüyüp büyümediğini anlamak için sizin karnınıza fizik muayene yapabilir. Mesaneniz dolu olduğunda doktorunuz stres tipi idrar kaçırma (SUI) olup olmadığını görmek için öksürmenizi isteyecektir. Ayrıca doktorunuz sizin pelvik taban kaslarınızın nasıl çalıştığını anlaması için erkeklerde rektumdan muayene, kadınlarda ise jinekolojik muayene yapması gerekebilecektir.
  
Hasta sorgulama formları
Doktorunuz, idrar kaçırmanızın hayatınızı ne kadar etkilediğini ve semptomlarınızı anlamak için sizden bir form doldurmanızı isteyecektir. Ayrıca bu formlar tedavi sürecinde de kullanılacak ve semptomlarınızın düzelip düzelmediği konusunda yardımcı olacaktır.

İşeme günlüğü
Doktorunuz sizden birkaç gün için bir işeme günlüğü doldurmanızı isteyecektir. Bu günlükte bir gün boyunca ne kadar sıvı aldığınız, ne sıklıkta tuvalete gittiğiniz ve ne kadar idrar yaptığınız kaydedilecektir. İşeme günlüğü oldukça önemli olup bu günlük, doktorunuzun semptomlarınızı daha iyi bir şekilde anlamasına yardımcı olacaktır. 

İdrar analizi
İdrarınızın az bir miktarını idrar analizi için vermeniz gerekecektir. İdrar tahlili, idrar yolu enfeksiyonunuzun olup olmadığı konusunda bilgi verecektir.

Kalıntı idrar tayini
İdrar yaptıktan sonra idrar torbasında kalan idrar, artık idrar miktarıdır. İşeme sonrası kalıntı idrar (PVR) olarak da adlandırılır. Bir kateter yardımı ile veya ultrasonografi ile ölçülebilir. Kalıntı, idrar kaçırmayı kötüleştirebilir veya idrar yolu enfeksiyonu gibi başka bir ürolojik sorunun belirtisi olabilir. Kalıntı idrar ölçümü, idrar kaçırmanızın nedenini anlamada doktorunuza yardımcı olabilir.

Ped testi
Ped testi sırasında doktorunuz sizden sıvı emici bir ped kullanmanızı isteyecektir. Genellikte bu test 1 – 24 saat arasında sürer. Pedin emdiği idrar miktarını tartmanız istenecektir. Doktorunuz bu testin detaylarını size anlatacaktır. Ped testini yapmak her zaman çok kolay değildir ve tümüyle doktorunuzla işbirliği içinde yapılmalıdır.

Ürodinamik değerlendirme
Ürodinamik inceleme idrar yapma döngünüz hakkında ve idrar torbanızın nasıl kasıldığı hakkında daha fazla bilgi elde etmek için yapılan bir testtir. Idrar kaçırma rutini değerlendirmesi sırasında genellikle yapılmaz.

Üroflovmetri
Üroflovmetri elektronik olarak idrar akım hızını ölçen basit bir incelemedir. Hastanelerde veya muayenehanelerde kolaylıkla uygulanabilen bir testtir. Üroflovmetrik incelemede idrarınızı üroflovmetri aletinin haznesine yapmanız gerekir Bu test idrar torbanızın çıkışında bir tıkanıklık olup olmadığı konusunda doktorunuza bilgi verecektir.

İnvaziv ürodinamik testler
Eğer idrar kaçırmanız için cerrahi tedavi yapılacaksa veya bu cerrahi size uygulanan ilk cerrahi işlem değilse invaziv ürodinamik inceleme yapılabilir. Ürodinamik inceleme ayrıca tanınız kesin değilse de uygulanabilir.
İnvaziv ürodinamik inceleme sırasında doktorunuz veya hemşire, idrar yolunuza ve makata, karın içi ve idrar torbası basıncını ölçmek için birer kateter yerleştirirler. İnvaziv ürodinami sırasında idrar yoluna yerleştirilen kateterden yavaşça sıvı gönderilerek idrar torbasının doğal olarak dolmasına benzer bir durum oluşturulur. İdrar torbanız dolduğunda idrarınızı üroflovmetriye yaparsınız. Bu testlerin tümüne dolum ve boşaltım sistometrisi denilir.
Kateterlerin bağlı bulunduğu ekranda test sonuçlarınız görülecektir. Bazı durumlarda kateterler çıkartılmadan daha kesin tanıkonulabilmesi için ikinci bir test yapılması gerekebilmektedir.

Sistoskopi
Bu testte doktorunuz küçük bir kamera aracılığıyla idrar yolunuza ve idrar torbanıza bakabilir. Bu test idrarda kanama gibi başka semptomlar olduğu zaman gereklidir. Ürodinamik incelemeye benzer biçimde tanıdan şüphe edilmesi halinde yapılabilir.

Görüntüleme
Doktorunuz veya hemşireniz ultrasonografi aracılığıyla idrar yollarınızı inceleyebilir. Bu teknikte yüksek frekanslı sesler vasıtasıyla idrar torbanız veya idrar yollarınızın diğer bölgeleri görülebilir. İdrar yollarının görüntülenmesi idrar kaçırmanın başlangıç testleri arasında yer almamaktadır.

İdrar kaçırmanın kişisel yönetimi

İdrar kaçırmanın birçok tedavi yöntemi vardır. Eğer semptomlar sizi etkiliyorsa aile doktorunuzla, pratisyen hekiminizle veya üroloğunuzla görüşmeniz iyi olacaktır.
Herkesi tedavi eden tek bir yöntem yoktur. Sizin idrar kaçırmanızla ilgili olarak aldığınız önlemler kaçırma sorununuzu ciddi şekilde düzeltebilir ve daha iyi bir hayat kalitesi sağlayabilir. Bu tedbirler hayat tarzı değişiklikleri, mesane ve pelvik taban kas egzersizleridir. Ameliyat ve ilaç tedavileri gibi yöntemler, bu yöntemler işe yaramadığında uygulanabilir.

Hayat tarzı değişiklikleri
Günlük diyetinizin idrar kaçırmanız üzerinde etkisi olabilir. Diyetteki değişiklikler idrar kaçırma sorununu bir parça düzeltebilir. Gün boyunca çok az veya çok fazla sıvı tüketmek idrar kaçırmanızı etkileyebilir. Doktorunuzla günlük ne kadar sıvı almanız gerektiği konusunda konuşmalısınız. Az sıvı alarak daha az idrar kaçırma uygulaması oldukça basit bir çözümdür. Buna rağmen bazen sıvı azaltılması sizin için tehlikeli olabilir. Çünkü sıvı alımının azaltılması vücudun sıvısız kalmasını, idrar yolu enfeksiyonunu, idrar yolu taşlarını ve kabızlığı beraberinde getirebilir.
Kafein, alkol ve yumuşak içecekler idrar kaçırmaya neden olmaz, fakat bazı kişilerde sıkışma hissini ve sık idrara gitmeyi artırır. Bu tür içeceklerden kaçınmanız sizin durumunuzu bir miktar düzeltebilir.
Belli bazı gıdalar mesanede tahriş yapabilir. En sık karşılaşılanlar arasında; acı-baharatlı yiyecekler, limon ve ağır kokulu peynirlerin olduğu görülmektedir. İdrar kaçırmanızı daha da kötüleştirdiğini düşündüğünüz içeceklerden kaçınmanız size yardımcı olacaktır.
Kabızlık ve aşırı kilo alımının idrar kaçırma ile bağlantısı bulunmaktadır. Sağlıklı bir kiloya ve düzenli barsak alışkanlıklarına sahip olmak oldukça önemlidir. Kilo verdiğiniz takdirde bazı semptomlarınızda düzelme olduğunu görebilirsiniz.

Mesane eğitimi
Doktorunuz size mesane eğitimi yapmanızı önerebilir. Mesane eğitiminin ilk aşaması bir işeme günlüğü tutulmasıdır. Bu günlükte ne kadar sıvı içtiğiniz, ne sıklıkta idrar yaptığınız ve ne kadar idrar miktarınız olduğu kaydedilir.
Bu bilgiler ışığında doktorunuz size idrar yapma sıklığınız konusunda önerilerde bulunacak ve sizden bunlara uymanızı isteyecektir. Eğer mesane eğitimi başarılı olmuşsa mesaneniz daha fazla idrarı depolayabilecektir.

Pelvik taban kas egzersizleri
Pelvik taban kasları idrar torbanızı ve barsaklarınızı destekler. Bu kaslar yaşla, hastalıkla veya hormonal değişikliklerle birlikte zayıflayabilir. Zayıf pelvik taban kasları ise idrar kaçırmaya neden olabilir. Ayrıca kadınlarda gebelik ve doğum, pelvik taban kaslarını zayıflatabilir. Erkeklerde ise prostat ameliyatları özellikle prostat kanseri ameliyatları ve bilhassa radikal prostatektomi pelvik taban kaslarını zayıflatabilir.
Pelvik taban kas egzersizleri ve bu egzersizler için dizayn edilmiş programlar idrar kaçırmayı düzeltebilir. Bu egzersizleri denemeden önce mutlaka doktorunuza danışın.

Pelvik taban kas egzersizleri için genel direktifler
Bu egzersiz genel pelvik taban kas egzersizi direktifleridir. Doktorunuzla size uygun program için konuşun.
Her zaman bu egzersizi idrar yaptıktan sonra uygulayın.

• Öncelikle rahat bir pozisyon alın. Bu pozisyon çömelmiş, oturur veya ayakta bir pozisyon olabilir.
• İdrarınızı tutar gibi kendinizi sıkın ve gevşetin. Bu egzersizi on defa tekrarlayın.
• Bir sonraki aşamada aynı egzersizi yapın fakat gevşetmeden önce 5 saniye kendinizi kasılı tutun. Bu şekilde 5 saniye tutmanıza uyum sağlamanız birkaç haftanızı alabilir. Pelvik taban kaslarınız bu şekilde daha da kuvvetlenecektir.

Sonraki egzersiz arka pelvik kas tabanını hedef alır.

• Büyük tuvaletinizi tutar gibi kendinizi sıkın ve gevşetin. Bu egzersizi on defaya kadar tekrarlayın.
• Bir sonraki aşamada aynı egzersizi yapın fakat gevşetmeden önce 5 saniye kendinizi kasılı tutun. Bu egzersizi on defaya kadar tekrarlayın.

Bu egzersizler size, her gün tekrarladığınızda faydalı olacaktır. Bu egzersizler kasların güçlenmesi için en az üç ay yapılmalıdır.
Şunu da unutmayın ki bu egzersizleri çok fazla yapmak size zarar verebilir. Her egzersiz serisini bir defada 10 tekrardan fazla yapmayın ve her gün üç seriden fazla egzersiz yapmayın.

İdrar kaçırma için ilaç tedavisi

İdrar kaçırma tedavisi idrar kaçırmanın çeşidine, ne kadar şiddetli olduğuna ve neyin sebep olduğuna bağlıdır. İdrar kaçırmayla kendi başına üstesinden gelme tedavileri  çoğu zaman ilaç tedavisiyle birleştirilir.
İdrar kaçırma tedavisinde kullanılan başlıca ilaçlar, muskarinik reseptör antagonistleri (MRA), mirabegron ve östrojendir. Diğer ilaçlar arasında desmopressin ve duloksetin yer alır.

Muskarinik reseptör antagonistleri

• Sıklıkla sıkışma tipindeki idrar kaçırmayı (UUI) tedavi etmek için kullanılan bir grup ilaçtır. Bu ilaçlar, mesane duvarındaki kası gevşeterek UUI’yı kontrol etmeye yardımcı olur. MRA’nın çoğu hap olarak alınır. Bazıları günde 1 kez alınır ve 24 saat boyunca etkilidir. Diğerleri günde bir defadan fazla alınır, etkileri hızlı başlar ve kısa sürer. Oksibutinin, krem ve deri üzerine yama uygulama olarak da kullanılabilir.

MRA’nın yan etkileri genellikle hafiftir. Bunlar ağız ve göz kuruluğu, kabızlık, işeme güçlüğü, bulanık görme, baş dönmesini içerir. Yaşlılıkta MRA hafızada bozulma ve bilinç bulanıklığına neden olabilir.

Mirabegron
Mirabegron mesane kasınızı gevşetir, mesanenizin idrar tutabilme kapasitesini artırmaya yardımcı olur. Bu nedenle daha az idrar yapma ihtiyacı hissedersiniz. Mirabegron, MRA idar kaçırmanızı iyileştirmediğinde bir tedavi seçeneğidir. Ayrıca, MRA’ nin rahatsızlık verici yan etkileri olduğuna ve cerrahi istemediğinizde yardımcı olabilir. Mirabegronun yan etkileri genellikle hafiftir ancak uzun dönem yan etkileri belirsizdir.

Östrojen
Östrojen hormonu kadınlardaki idrar kaçırmada önemli rol oynar. Lokal östrojen tedavisi idrar kaçırma yakınması olan ve daha önce menopoza girmiş kadınlarda önerilebilir. Tedavi vajinal krem veya vajinal halka ya da pezer etrafından salınım tarzında uygulanabilir.

Desmopressin
Desmopressin böbreğin ürettiği idrar miktarını sınırlar. Bu ilaç gece idrara çıkma ihtiyacını azaltır. Desmopressin sık idrara çıkmayı ve sıkışma semptomlarını iyileştirir, fakat idrar kaçırmayı iyileştirmez ya da tedavi etmez. İlacın uzun süreli kullanımı önerilmez.
İlaç tablet, nazal sprey, ağızda eriyen tablet şeklindedir, yatmadan hemen önce alınır. İlaç 4 saat boyunca etkilidir.
Desmopressin su tutumu nedeniyle kan sodyum seviyelerinde düşmeye neden olabilir. Bu nedenle genellikle tedavi öncesinde ve tedavi sırasında size kan testi uygulanır. Daha nadir yan etkileri; baş ağrısı, bulantı, ishal ve karın ağrısıdır. Desmopressini nazal sprey şeklinde alırsanız burun tıkanıklığı ya da burun kanaması yaşayabilirsiniz. Bu ilacı kullanmadan önce doktorunuzun bütün tıbbi hikayenizi ve kullandığınız ilaçları öğrenmesini sağlayın.

Duloksetin
Duloksetin orta ve şiddetli idrar kaçırmada iyileşme sağlamak için kullanılabilir fakat kesin tedavi sağlamaz. Duloksetinin etkileri geçicidir.
En sık yan etkiler; bulantı, kusma, ağız kuruluğu kabızlık yorgunluk ve uyuma güçlüğüdür. Bu tedavi ile ilgili sorularınızı doktorunuzla tartışabilirsiniz.

Sıkışma Tipindeki İdrar Kaçırmada 2. Basamak Tedavi

Bazen idrar tutmaya yardımcı teknikler ya da doktorunuzun yazdığı ilaçlar sıkışma tipi idrar kaçırmanızı (UUI) iyileştirmeyebilir. Bu durumlarda başka tedavi seçenekleri de mevcuttur. Hangisinin sizin için daha iyi olduğuna doktorunuzla beraber karar verebilirsiniz.
Sıkışma tipi idrar kaçırmanızla ilgili 2. basamak tedavi seçenekleri:

• Mesaneye botulinum toksin enjeksiyonu
• Nöromodulasyon olarak da bilinen sinir uyarılması
• Mesane hacmini arttıran cerrahiler

Stres tipinde idrar kaçırması olan kadınlar için cerrahi tedavi

Bazen kendi kendinize aldığınız ya da doktorunuz tarafından verilen ilaçlar idrar kaçırmanızı iyileştirmez. Eğer stres tipi idrar kaçırma (SUI) yakınmanız varsa, doktorunuz cerrahi tedavi önerebilir.
SUI için genel olarak önerilen tedavi seçenekleri:

• Askı yerleştirilmesi
• Burch kolposüspansiyon
• Yapay kompresyon araçları (balon yerleştirilmesi)
• Artifisyel Üriner Sfinker (AÜS)
• Yer kaplayıcı ajanlar

Bütün cerrahilerin amacı idrar kaçırmayı tedavi etmektir. Nasıl yapıldıkları değişiklik göstermektedir. Aşağıdaki kriterlere bağlı olarak doktorunuzla birlikte sizin için uygun olan yaklaşıma karar verebilirsiniz:

• Yaşınız
• İdrar kaçırmanızın şiddeti
• Şikayetlerinizin rahatsızlık düzeyi
• Genel sağlık durumunuz

Stres tipinde idrar kaçırması olan erkeklerde cerrahi tedavi

Bazen kendi kendinize aldığınız ya da doktorunuz tarafından verilen ilaçlar idrar kaçırmanızı iyileştirmez. Eğer stres tipi idrar kaçırma (SUI) yakınmanız varsa, doktorunuz cerrahi tedavi önerebilir.
SUI için genel olarak önerilen tedavi seçenekleri:

• Askı yerleştirilmesi
• Burch kolposüspansiyon
• Yapay kompresyon araçları (balon yerleştirilmesi)
• Artifisyel Üriner Sfinker (AÜS)
• Yer kaplayıcı ajanlar

Bütün cerrahilerin amacı idrar kaçırmayı tedavi etmektir. Nasıl yapıldıkları değişiklik göstermektedir. Aşağıdaki kriterlere bağlı olarak doktorunuzla birlikte sizin için uygun olan yaklaşıma karar verebilirsiniz:

• Yaşınız
• İdrar kaçırmanızın şiddeti
• Şikayetlerinizin rahatsızlık düzeyi
• Genel sağlık durumunuz

Prostat ameliyatından sonrasında stresten idrar kaçırma
Prostat ameliyatı, stresten idrar kaçırma (SUI) riskini artırmaktadır. Bunun nedeni prostatın üretrayı çevrelemesi ve dolu mesanenin basıncına karşı direnç oluşmasına yardım etmesidir. Eğer prostatınız kısmen veya tamamen alınmışsa bu sizin üriner sfinkterinizin basınca dayanıklılığını etkiler.
Burada prostat ameliyatından sonra oluşan SUI’nin tedavi seçenekleri görülmektedir. En yaygın uygulanan tedaviler:

• Pelvik taban egzersizleri
• Askı yerleştirilmesi
• Yapay kompresyon cihazları (balon yerleştirme)
• Artifisyel Üriner Sfinkter İmplantasyonu (AÜS)

İdrar Kaçırma ile Yaşamak

İdrar kaçırma sizin fiziksel ve ruhsal sağlığınızı etkileyebilen utandırıcı ve tecrit edici bir durum olabilir. Hayatı tehdit edici olmasa da, hayat kaliteniz üzerine genellikle negatif etkisi vardır. İdrar kaçırma sosyal hayatınızı, işinizi ve cinsel hayatınızı etkileyebilir. Fiziksel ve duygusal rahatsızlıklara neden olabilir ve kendinize saygınızın azalmasına yol açabilir.
İdrar kaçırma sizi bitkin hissettirebilir. Toplum içinde istenmeyen idrar kaçırma üzücü ve utandırıcı olabilir. Bu evden ayrılma korkusuna neden olabilir, sizi ve sevdiklerinizi  hayatın tadını çıkarmaktan alıkoyabilir.
İdrar kaçırmanın birçok nedeni vardır. Bazıları tedavi edilebilirken bazıları sadece kontrol edilebilir. Profesyonel yardım almak; durumunuzu aklınızdan çıkarmanızı ve durumunuzla daha iyi baş etmenizi sağlar.

Nasıl yardım alabilirim?
İdrar kaçırma probleminizle alakalı yardım edebilecek uzmanlaşmış doktor ve hemşireler bulunmaktadır. Onlardan yardım istemekten korkmayınız.

Günlük hayatımda idrar kaçırma ile nasıl baş edebilirim?
Genel yaşam tarzı değişiklikleri semptomlarınızı kontrol etmenizde ve hayat kalitenizi arttırmanızda yardımcı olabilir. Doktorunuzun ya da hemşirenizin öğütlerini dinleyiniz.
En yakın tuvaletin nerede olduğunu daima öğrenmeye çalışın. Evin dışında olduğunuzda en yakın tuvaletin nerede olduğunu sormaktan utanmayın ya da korkmayın.
Mesanenizi her 2-4 saatte bir ve her gece yatmadan önce boşaltmaya çalışın. Acele ederken düşmeyi önlemek için gece lambasını açın ve banyonuza tutunma barı koyun.
İdrar sızıntısını saklayabilecek pedler ve damla toplayıcıları gibi birçok ürün bulunmaktadır. Günlük ihtiyaçlarınıza en uygun olanın hangisi olduğunu doktorunuzla veya hemşirenizle konuşunuz.
İdrar kaybını kontrol edebileceğiniz birçok emici özellikli pedler bulunmaktadır. Erkekler ve kadınlar için birçok farklı ürünler mevcuttur. Çoğu ürün normal iç çamaşırdan daha kalın değildir ve günlük kıyafetlerinizin altına kolayca giyebilirsiniz. Kaçırma pedleri menstrual pedlerden farklıdır, hangi ürünü kullanacağınızdan emin değilseniz yardım isteyiniz. Kasık bölgenizi temiz ve kuru tutmak için pedlerinizi mümkün olduğunca düzenli olarak değiştiriniz.  Bu cilt irritasyonlarını ve kokuyu engellemeye yardımcı olur.
Pedler genellikle eczanelerde, süpermarketlerde ve medikal ürün mağazalarında bulunabilir.
İdrar damlaması problemi olan erkekler damla toplayıcı veya küçük pedlerden kullanabilir. Damla toplayıcılar penis çevresine giydirilir ve iç çamaşırınızın içinde kalır. Erkekler ayrıca penis dışına yapışan, bacağa bağlanan ve pantolon altında kullanılabilen ürünlerden de kullanabilir.

 İşyerinde kaçırma ile nasıl baş edebilirim?
Kaçırma endişesi olduğu zamanlarda çalışmak stresli olabilir. Sizi daha rahat ve kontrollü hissettirecek bazı noktalardan  bahsedecek olursak:

• Pedlerin işte yanınızda olduğundan emin olun
• Koku önleyiciler kullanın. Bu konuda doktorunuzla veya eczacınızla konuşun
• Favori parfümünüzü kullanın. Bu kokuyu önlemez ancak sizi daha rahat hissettirecektir
• Çalışma saatlerinde çok fazla sıvı içmekten kaçının
• Kafeinli içeceklerden kaçının
• Eğer bir toplantıdaysanız kahve veya çay yerine su yudumlayın
• Mesanenizi dolu hissetmeden önce tuvaleti kullanın. Dolu mesane ile ayağa kalkmak idrar kaçağına neden olur. Tuvaleti 3-4 saatte bir kullanmaya çalışın
• Koyu renkli kıyafetler giyinin. Açık renkli giysiler lekeleri daha çok belli eder
• İşte yedek elbiseleriniz olsun
• Eğer doktorunuz tavsiye etmişse çalışma saatlerinde pelvik taban egzersizleri yapmaya çalışın (Kendi başına idrar kaçırmanın üstesinden gelme ile ilgili broşüre bakın)

Seyahat ederken idrar kaçırma ile nasıl baş edebilirim?
İdrar kaçırmadan muzdarip olduğunuzda özellikle uzun yolculuklar zor olabilir. Seyahati daha rahatlaştırmak için:

• Uçakta veya trende tuvaletin hemen yanında koltuk almaya çalışın
• Araba ile seyahat ederken yolculuk esnasındaki tuvalet molalarını planlayın
• Titreşimleri engellemek için mindere oturun
• Seyahat öncesinde veya sırasında özellikle kahve, alkol ve çay gibi sıvıların alımından kaçının
• Rahat etmek için bol kıyafetler giyin
• Gerekliyse koruyucu pedler kullanın

İdrar kaçırma cinsel hayatımı nasıl etkiler?
Vücudunuzu kontrolsüz hissettiğinizde kendinizi çekici veya emin hissetmek zor olabilir. İdrar kaçırma korkusu ilişki esnasında samimi olmaktan kaçınmaya yol açabilir. İdrar kaçırma kaynaklı düşük özsaygı, depresyon veya anksiyete cinsel hayatınızı etkileyebilir. İletişim esastır. Yoksa en çok ihtiyacınız olduğu zamanlarda sevgiden yoksun kalırsınız. Partnerinizle ihtiyaçlarınızı ve dileklerinizi konuşun. Ayrıca yaşadığınız zorluklarla alakalı destek ve yardım almak için lokal destek gruplarına katılmayı düşünebilirsiniz.

Kateter günlük hayatımı nasıl etkiler?
Mesaneniz düzgün çalışmadığında hayat perişan edici olabilir. Bazen idrar kaçağını önlemek için kateter gerekebilir. Birkaç saatte bir aralıklı kateterizasyonun nasıl yapıldığını öğrenebilirsiniz. Bazı durumlarda kalıcı kateterizasyon gerekebilir. Yukarıda iİş hayatı ve seyahat hakkında pratik bilgilerin verildiği kısımları okuyunuz.
Kateterize olmak demek cinsel hayatınızın olmayacağı anlamına gelmez. Hem erkek hem de kadınlar üriner kateter varken seks yapabilirler. Erkeklerde kateterler penis kenarına doğru geriye katlanmalı ve üzerine prezervatif takılmalı. Kadınlarda ise kateterkalçanın dışına doğru yerleştirilmelidir. Kateterin tıkanmadığından emin olunmalıdır.

Günlük hayatımda idrar kaçırmanın nasıl üstesinden gelebilirim?
İdrar kaçırma sorununuz ile ilgili olarak size yardımcı olabilecek uzman doktorlar ve hemşireler bulunmaktadır. Sağlık profesyonelleri idrar kaçırma sorununuza bir çözüm bulmak için orada bulunmaktadırlar. Yardımlarını istemekten korkmayın.
Genel yaşam tarzı değişiklikleri belirtilerinizi iyileştireblir ve hayat kalitenizi düzeltebilir. Doktorunuzun ya da hemşirenizin önerilerini takip edin.
Denemeniz için bazı öneriler:

• Doktorunuza ya da hemşerinize ped, damla kollektörleri, harici kollektör gibi idrar toplayıcı ürünler hakkında soru sorun. Doktorunuz ya da hemşirenizle bu idrar kaçırma ürünlerinden sizin yaşam tarzınıza en uygun olanı tartışın.
• Her zaman en yakın tuvaletin nerede olduğundan emin olun.
• Koku gidericiler alın. Doktorunuza ya da eczacınıza bu konuda danışın.
• Koyu renkli giysiler giyin. Açık renkli giysiler lekeleri daha kolay gösterir.
• Her 3-4 saatte bir tuvalete gitmeyi deneyin.