Rektum Kanseri Teşhis ve Tedavisi
Rektum, vücudun sindirim sisteminin son bölümüdür ve atık maddelerin vücuttan atılmasında önemli bir rol oynar. Rektum kanseri, erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilir. Ancak, belirtiler genellikle hafif veya hiç belirti göstermeyebilir ve hastalık ilerledikçe daha şiddetli hale gelebilir. Yaş, aile öyküsü, genetik faktörler ve diğer risk faktörleri, rektum kanseri geliştirme riskini artırabilir. Düzenli tarama testleri yaptırmak, sağlıklı bir diyet ve yaşam tarzı benimsemek, hastalığın önlenmesi ve erken teşhis edilmesinde önemli bir rol oynar.
Rektum Kanseri Nedir?
Rektum kanseri, kalın bağırsağın son kısmında ortaya çıkan kanser türüdür. Rektum, kolonun son bölümüdür ve anüsün hemen üzerinde yer alır. Rektum kanseri, rektal hücrelerin anormal büyümesi ve çoğalması sonucu oluşur. Kanser hücreleri, sağlıklı dokulara yayılarak tümörlere neden olabilir.
Rektum Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Rektum kanserinin erken evrelerinde belirtileri olmayabilir. Ancak, ilerleyen evrelerde aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:
- Bağırsak alışkanlıklarında değişiklik (örneğin kabızlık veya ishal)
- Dışkıda kan görülmesi
- Karın ağrısı
- İştah kaybı
- Kilo kaybı
- Yorgunluk
- Anemi (kansızlık)
Rektum Kanseri Tanısı Nasıl Konur?
Rektum kanserinin tanısı, çeşitli testler ve görüntüleme yöntemleri kullanılarak konur. Tanı koymak için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir:
- Rektal muayene: Doktor, eldivenli parmağı ile rektumu muayene eder ve tümörlere veya kitlelere bakar.
- Kan testleri: Kan testleri, kanserin varlığını veya kan kanseri olup olmadığını belirlemek için kullanılabilir.
- Sigmoidoskopi: Bu test, sigmoid kolonunun son 60 cm'sini incelemek için kullanılır. Esnek bir tüp içindeki bir kamera ile yapılır.
- Kolonoskopi: Bu test, kolonun tümünü incelemek için kullanılır. Esnek bir tüp içindeki bir kamera ile yapılır.
- Manyetik rezonans görüntüleme (MRI): MRI, kanserin boyutu ve yayılımını belirlemek için kullanılabilir.
- Bilgisayarlı tomografi (BT): BT, kanserin boyutu ve yayılımını belirlemek için kullanılabilir.
- Biyopsi: Doktor, kanser hücrelerinin varlığını doğrulamak için bir doku örneği alabilir.
Rektum Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılır?
Rektum kanserinin tedavisi, kanserin evresine, büyüklüğüne ve yayılımına bağlı olarak değişebilir. Tedavi seçenekleri aşağıdakileri içerebilir:
- Ameliyat: Kanserli dokunun çıkarılması için cerrahi müdahale yapılabilir. Bu, kanserin evresine ve yayılımına bağlı olarak rektumun tamamının veya bir kısmının çıkarılmasını içerebilir. Bazı durumlarda, lenf düğümleri de çıkarılabilir.
- Radyoterapi: Radyasyon tedavisi, kanser hücrelerinin öldürülmesine yardımcı olmak için kullanılabilir. Rektum kanseri tedavisinde genellikle ameliyat öncesinde veya sonrasında radyoterapi uygulanabilir.
- Kemoterapi: Kemoterapi, kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlatmak veya durdurmak için kullanılan ilaç tedavisidir. Rektum kanseri tedavisinde kemoterapi genellikle radyoterapi ile birlikte kullanılır.
- Hedefli tedavi: Hedefli tedavi, kanser hücrelerine doğrudan saldıran ilaçları içerir. Bu tedavi, diğer tedavilerle birlikte veya tek başına kullanılabilir.
Rektum Kanseri Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Rektum kanseri için yapılan ameliyatın türü, kanserin evresine, büyüklüğüne ve yerine bağlı olarak değişebilir. Ameliyatlar aşağıdaki şekillerde yapılabilir:
- Tam Rektumektomi: Bu ameliyat, rektumun tamamının çıkarılmasını içerir. Anüs kapatılır ve kalın bağırsağın diğer bölümleri anüse bağlanır. Bu ameliyat, kanser rektumunun alt bölümünde bulunuyorsa yapılır.
- Orta Rektumektomi: Bu ameliyat, rektumun orta kısmının çıkarılmasını içerir. Anüs ve kalın bağırsağın üst bölümü birleştirilir. Bu ameliyat, kanser rektumunun orta bölümünde bulunuyorsa yapılır.
- Alt Rektumektomi: Bu ameliyat, rektumun alt kısmının çıkarılmasını içerir. Anüs ve kalın bağırsağın orta bölümü birleştirilir. Bu ameliyat, kanser rektumunun üst bölümünde bulunuyorsa yapılır.
Rektum Kanseri Risk Faktörleri Nelerdir?
Rektum kanseri için risk faktörleri şunları içerebilir:
- Yaş: Rektum kanseri genellikle 50 yaşından sonra ortaya çıkar.
- Aile öyküsü: Ailede rektum kanseri olan kişiler, diğerlerine göre daha yüksek risk altındadır.
- Polipler: Kolon polipleri, kanser gelişme riskini artırabilir.
- İnflamatuar bağırsak hastalığı: Kronik inflamatuar bağırsak hastalığı olan kişilerde rektum kanseri riski daha yüksektir.
- Sigara içmek: Sigara içmek, rektum kanseri riskini artırabilir.
- Alkol tüketimi: Aşırı alkol tüketimi, rektum kanseri riskini artırabilir.
Rektum Kanserini Önlemek için Neler Yapılmalı?
Rektum kanserini önlemek için aşağıdaki adımları takip etmek faydalı olabilir:
- Sağlıklı bir diyet: Yüksek lifli gıdalar tüketmek, sebzeler ve meyveler dahil olmak üzere sağlıklı gıdalar tüketmek, rektum kanseri riskini azaltabilir. Aynı zamanda, işlenmiş gıdalardan kaçınmak da faydalı olabilir.
- Fiziksel aktivite: Düzenli egzersiz yapmak, rektum kanseri riskini azaltabilir.
- Düzenli tarama testleri: Kolonoskopi gibi tarama testleri, rektum kanserinin erken teşhis edilmesine yardımcı olabilir. Tarama testleri, özellikle risk faktörleri varsa, düzenli olarak yapılmalıdır.
- Sigara içmemek: Sigara içmek, rektum kanseri riskini artırır, bu nedenle sigarayı bırakmak veya hiç başlamamak önemlidir.
- Alkol tüketimini sınırlamak: Aşırı alkol tüketimi, rektum kanseri riskini artırabilir, bu nedenle alkol tüketimini sınırlamak faydalı olabilir.
- İdeal vücut ağırlığına sahip olmak: Obezite, rektum kanseri riskini artırabilir, bu nedenle ideal vücut ağırlığına sahip olmak faydalıdır.
- Sonuç olarak, rektum kanseri, erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilir bir kanser türüdür. Risk faktörlerini azaltmak ve düzenli tarama testleri yaptırmak, rektum kanseri önlemede önemli adımlardır. Ayrıca, rektum kanseri tedavisinde cerrahi, radyoterapi, kemoterapi ve hedefli tedavi gibi bir dizi tedavi yöntemi mevcuttur.