Varikosel nedir?
İnfertilite yani çocuk sahibi olamamaya neden olabilen bir erkek hastalığıdır. Testislerdeki kirli kanın sağlıklı bir şekilde tahliye edilememesi, bu kirli kanın testisler civarında birikmesinden oluşan bir damar hastalığıdır. Toplar damarların içinde kirli kan birikmesiyle o bölgede atılması gereken toksinler, zararlı maddeler atılamamış olur ve bu durum testislerin sağlığına zarar verir.
Kısırlığa neden olur mu?
Kısırlığın (infertilite) çok farklı nedenleri vardır. Erkeklerde varikosel bu nedenlerin başında gelir. En önemli yanı tedavi edilebilir bir hastalık olmasıdır. Erişkin erkeklerin yaklaşık yüzde 20’sinde varikosel hastalığı görülebilmektedir. İnfertilite sebebiyle başvuran erkeklerin ise yaklaşık yüzde 35-40’ında varikosel saptanmaktadır. Sekonder infertilite yani daha önce çocuğu olmuş, ancak şu anda yeniden çocuk sahibi olamayan ise varikosel oranı yüzde 60’a çıkmaktadır.
Kimlerde daha sık görülür?
Çok belirgin net bir nedeni yoktur. Genellikle anatomik yapıyla ilişkilidir. Örneğin varikosel zde yü90 oranında sol tarafta görülür. Bazen de iki taraflı olur. Varikosel olma olasılığını arttıran bazı nedenler vardır. Kilolu olmak (obezite), karın içi basıncı arttıran ağır spor yapan kişiler, kronik kabızlığı olan kişiler, ayakta çok duran kişilerde daha sık rastlanır. Örneğin; berber, polis, öğretmen gibi ayakta çok duran kişilerde görülebilir.
Bu hastalık nasıl anlaşılır? Hastaların şikayetleri nelerdir?
Bazen herhangi bir şikayet olmadan muayene sırasında saptanabilirken, bazen de testislerde ağrı, testis civarında ele gelen şişlik, damarlarda şişlik ya da çocuk sahibi olamama gibi şikayetlerle başvurabilirler. Yürüme sonrası, spor sonrası ya da cinsel ilişkiden sonra testislerde ağrı yakınması olabilir.
Teşhis için hangi tetkikler yapılmaktadır?
En önemli tanı yöntemi, fizik muayenedir. Bunun dışında ultrason (skrotal doppler ultrason), spermogram (sperm sayımı) gibi testler uygulanır.
Spermogram bize ne gibi bilgiler verir?
Spermogramda canlı sperm sayısını, sperm miktarını, sperm morfolojisini (sperm şekilleri ve kalitesi), sperm hareketliliğini test ediyoruz. Bu bilgiler bize hastanın çocuk sahibi olup olamayacağı konusunda yardımcı olur.
Her varikosel hastalığı ameliyat edilmeli midir?
Her hastanın ameliyat olmasına gerek yoktur. Ancak hastanın beklentisine, şikayetine göre karar vererek doğru tedavi yöntemi belirlenir.
Varikosel ameliyatı zor mudur? Yöntemleri nelerdir?
Ağır ve zor bir ameliyat değildir. Ancak bir damar ameliyatı olduğu için titiz ve özellikli yapılması gereken bir ameliyattır. Aksi halde tekrar edebilir. Bu nedenle son yıllarda mikroskobik varikoselektomi yöntemi kullanılmaktadır. Anestezi eşliğinde yapıldığı için hasta ağrı duymaz. Hastalar ameliyat sonrasında 1-2 gün içinde günlük hayatlarına dönebilirler.
Kimler özellikle varikosel ameliyatından fayda görür?
Daha ileri derecede varikosel hastalığı olan (ikinci, üçüncü derecede), testis hacimleri normale yakınsa, kanlarında testesteron, FSH gibi hormon değerleri normalse, erken başvuran ve spermleri çok zarar görmemiş olan hastalar daha çok fayda görürler.
Ameliyat sonrası çocuk sahibi olma oranları nasıldır?
İnfertilite hastaları çok ciddi düzeyde fayda görürler. Birinci yılın içinde gebelik oranı yüzde 43’dür. İkinci yılda bu oran yüzde 60’a ulaşır.
Hiç spermi olmayan (azospemi) hasta varikosel ameliyatından fayda görür mü?
Eğer hastanın fizik muayenesinde varikosel mevcut ise ameliyat sonrasında birinci yılda spermogramda canlı sperm saptanma olasılığı yüzde 40’a çıkabilmektedir. Bu tür hastaların yüzde 10’unda doğal yolla çocuk sahibi olma olasılığı mevcuttur. Diğer hastalarda da yardımcı üreme tekniklerine (tüp bebek yöntemine) başvurulur ve başarı oranı yüksektir.
HEMEN ARA