Yüksek tansiyon, günümüzde yaygın görülen ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen bir durumdur. Literatürde hipertansiyon olarak da adlandırılan bu durum, kalp ve damar sağlığını olumsuz etkileyerek felç, kalp krizi gibi ciddi komplikasyonlara neden olur.
Yüksek tansiyonun tedavi edilmesi ve düzenlenmesi, yaşam tarzı değişiklikleri gerekir. Sağlıklı beslenme, spor yapma, stres faktörlerinden kaçınma ve kötü alışkanlıklardan kurtulma yüksek tansiyona iyi gelen değişikliklerdir.
Bu bağlamda makalemizde, yüksek tansiyonun nedenleri, belirtileri ve yönetimi üzerine önemli bilgileri ele alacağız. Sağlıklı bir yaşam için tansiyonunuzu nasıl düşürebileceğinizi ve riskleri nasıl azaltabileceğinizi öğrenmek için okumaya devam etmenizi öneririz.
Yüksek Tansiyon Belirtileri Nelerdir?
Yüksek tansiyon (hipertansiyon), genellikle "sessiz katil" olarak adlandırılan bir hastalıktır. Çünkü belirgin semptomlar göstermeden uzun süre devam eder. Ancak buna rağmen yüksek tansiyonun bazı belirtileri vardır. Bunları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
- Baş ağrısı
- Baş dönmesi ve sersemlik
- Bulanık görme
- Nefes darlığı
- Burun kanamaları
- Göğüs ağrısı
- Kulak çınlaması
- Yorgunluk ve halsizlik
Yüksek Tansiyon Neden Olur?
Yüksek tansiyon, birkaç farklı faktörün etkileşimi sonucunda ortaya çıkabilen karmaşık bir sağlık sorunudur. Yüksek tansiyonun sebepleri arasında en yaygın olanı aile geçmişidir. Yani ebeveynlerinizden veya diğer aile üyelerinden gelen genetik yatkınlık yüksek tansiyon riskini arttırır.
Bunun yanı sıra yaş ilerledikçe, tansiyon seviyelerinde artış gözlemlenir. Yaşlandıkça damarlar daha sert hale gelerek tansiyonun yükselmesine neden olur. Yüksek tuzlu, yüksek yağlı ve işlenmiş gıdaların aşırı tüketimi, yüksek tansiyon riskini artıran sebepler arasındadır. Aynı zamanda yetersiz meyve, sebze ve lif alımı da risk faktörleri arasındadır.
Düzenli egzersiz yapmamak, kilo alımına ve tansiyon yükselmesine yol açar. Bunun yanında fazla kilolu olmak, vücutta fazladan yağ birikmesine neden olur bu durumda tansiyon yükselmesine neden olur. Kronik stres ve yüksek düzeyde anksiyete, tansiyonu artırır. Sigara içmek, alkol tüketmek ve tütün ürünleri kullanmak, tansiyonu yükseltir.
Hamilelik sırasında kan basıncını düzenleyen hormonlardaki değişiklikler, yüksek tansiyon riskini artırır. Bu durum hamilelikte yüksek tansiyon sorununa neden olur. Ayrıca böbreklerimiz vücudumuzun tuz ve su dengesini sağladığından böbrek hastalıkları da yüksek tansiyona neden olur.
Yüksek Tansiyon Kaçtır?
Tansiyon, kanın arter duvarlarına ne kadar güçle bastığını ve kalbin her atışında ne kadar kan pompaladığını gösteren bir ölçümdür. Tansiyon ölçümleri genellikle iki değer olarak ifade edilir: sistolik tansiyon (üst değer) ve diyastolik tansiyon (alt değer).
Normal bir tansiyon ölçümü genellikle 120/80 mm Hg (milimetre civa) olarak kabul edilir. Bu değerler, genel olarak sağlıklı kabul edilen tansiyon aralığıdır. Ancak tansiyon değerleri kişiden kişiye değişir ve yaş, cinsiyet, genetik faktörler ve diğer sağlık durumları gibi etkenlerden etkilenir.
Yüksek tansiyon (hipertansiyon), tıbbi standartlara göre genellikle 140/90 mm Hg veya daha yüksek ölçüldüğünde teşhis edilir. Ancak, yüksek tansiyonun aşamaları farklı sınıflandırmalara sahip olabilir:
- Evre 1 hipertansiyon: Sistolik tansiyon 140-159 mm Hg aralığında veya diyastolik tansiyon 90-99 mm Hg aralığında ise.
- Evre 2 hipertansiyon: Sistolik tansiyon 160 mm Hg'den yüksek veya diyastolik tansiyon 100 mm Hg'den yüksek ise.
Yüksek Tansiyona Ne İyi Gelir?
Yüksek tansiyonun tedavisi ve kontrolü için bir dizi yaşam tarzı değişikliği yapmak gerekir. Aynı zamanda bazı bitkilerin ve yiyeceklerin yüksek tansiyon tedavisinde kullanıldığı da bilinmektedir. Anca evde yüksek tansiyon tedavisinde mutlaka doktorunuzdan yardım ve bilgi almanız gerekir. ve tıbbi tedavi seçeneği bulunmaktadır. Yüksek tansiyonun yönetimine yardımcı olabilecek bazı önlemleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
1. Sağlıklı Beslenme
Düşük tuzlu ve düşük yağlı bir beslenme tarzı benimsemek önemlidir. Bol miktarda sebze, meyve, tam tahıllı ürünler, az yağlı süt ürünleri ve sağlıklı yağlar içeren bir diyet tansiyonu düzenlemeye yardımcıdır.
2. Tuz Alımını Azaltma
Tuz alımını sınırlamak, vücutta sıvı tutulmasını azaltarak tansiyonu düşürür. İşlenmiş gıdalardan ve tuzlu atıştırmalıklardan uzak durmak önemlidir.
3. Düzenli Fiziksel Aktivite
Haftada en az 150 dakika orta şiddette aerobik egzersiz yapmak, tansiyonu düşürür. Yürüyüş, bisiklet sürme, yüzme gibi aktiviteler faydalıdır.
4. Ağırlık Kontrolü
Sağlıklı bir vücut ağırlığını korumak veya kilo vermek, tansiyonu kontrol altına alır. Özellikle obezitenin kötü etkilerinden korunmak için ağırlık kontrolünün sağlanması çok önemlidir.
5. Alkol ve Sigara Kullanımını Sınırlama
Alkolü sınırlamak veya tercihen bırakmak ve sigara içmemek tansiyonu düşürebilir.
6. Stres Yönetimi
Stresi etkili bir şekilde yönetmek, tansiyonu olumlu yönde etkiler. Yoga, meditasyon, derin nefes alma ve rahatlama teknikleri bu konuda yardımcıdır.
7. Bitki Çayları
Atkuyruğu, kereviz, karahindiba ve limon çayı gibi çaylar da tansiyonun düzenlenmesinde yardımcıdır. Ancak bu çayların yüksek tansiyon tedavisi için kullanmak istiyorsanız doktorunuzun tavsiyesini almanız önerilir. Bu sayede doktorunuzun çizdiği tedavi planına ek tamamlayıcı bir tedavi oluşturabilirsiniz.
8. İlaç Tedavisi
Doktorunuzun önerdiği ilaçları düzenli olarak almak, yüksek tansiyon tedavisi ve tansiyonun kontrol altına alınması için önemlidir. Tansiyon ilaçları, tansiyonunuzu düzenlemeye ve komplikasyon riskini azaltmaya yardımcıdır.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Yüksek tansiyonun belirtileri her zaman açıkça ortaya çıkmayabilir ve uzun süre fark edilmeyebilir. Bu nedenle, düzenli tıbbi kontroller önemlidir. Ancak bazı durumlar var ki derhal doktora başvurmayı gerektirir.
Örneğin yüksek tansiyon nedeniyle böbrek sorunları, kalp rahatsızlıkları, görme problemleri gibi komplikasyon belirtileri ortaya çıkarsa, diyabet, böbrek hastalığı ve kalp hastalığı gibi kronik sağlık sorunlarına sahipseniz, aile geçmişi, obezite, yüksek tuz tüketimi veya stres gibi yüksek tansiyon risk faktörlerine sahipseniz doktorunuza başvurmanız gerekir.
Hamilelikte yüksek tansiyon oldukça risklidir. Bu nedenle gebelik sırasında tansiyonun düzenli ölçülmesi gerekir. Bunun yanı sıra yaş ilerledikçe tansiyonunuz yükselir. Özellikle 50 yaşın üzerindeyseniz tansiyonunuzu düzenli olarak kontrol ettirmeniz gerekir.